Juf Jedermann Blogs Met Passie

‘Jij bent er dan toch ook?’, vraagt Tjitte voor ze aan haar wekelijkse middag in groep 8 begint. ‘Ik vraag het maar, want dan start ons project Derde Wereldlanden.’ ‘Wat wil je dat ik doe? Zal ik mijn lessen aanpassen aan het project?’, informeert ze geïnteresseerd. ‘Weet je wat?’, zegt hij. ‘Neem de handleiding mee, er staan genoeg ideeën in. Laat je gewone lessen maar vallen en kies wat leuks.’ In de map blijken inderdaad leuke ideeën te staan. Ze leest met verbazing de intrigerende recepten zoals pindasoep en cocosyoghurt. Hoeveel mensen daar zouden die luxe kennen? Alleen de rijken waarschijnlijk. Toch besluit Juf Jedermann in groepjes een Derde Wereldmenu te gaan bereiden. Ze werkt voor elk groepje een stappenplan uit en dat bespreekt ze vooraf met hulpouders, die dolenthousiast zijn, net als de leerlingen trouwens, want er is nog nooit gekookt op school. Inkopen hoeven er nauwelijks gedaan te worden, want veel ouders hebben nog wel het een en ander thuis in voorraad. Een wereld van verschil dus, letterlijk en figuurlijk.  

Na schooltijd komt Ayla,  een Turks meisje, naar haar toe. ‘Juf, moeten we dat opeten?’, vraagt ze. ‘Dat is wel de bedoeling, in ieder geval proeven of je het lust.’, zegt juf Jedermann. ‘Maar ik mag niet eten en niet drinken’, zegt ze in paniek, ‘het is Ramadan. ‘Oh Ayla’, schrikt juf Jedermann, ‘dat wist ik niet! ‘Geeft niet hoor juf.’, zegt ze vergoelijkend. Ze vraagt of Ayla misschien liever iets anders wil gaan doen? ‘Welnee juf, straks ga ik met mijn moeder toch ook weer het eten klaar maken voor vannacht? Dat ben ik wel gewend hoor. Zit er varkensvlees in?’ ‘Nee, varkensvlees zit er niet in.’, stelt ze haar gerust. ‘Dan neem ik gewoon bakjes mee en dan kan ik het ‘s nachts toch proeven? Wat een fijne meid is het toch. Juf Jedermann zegt dat ze verbaasd is dat ze er nooit eerder iets van gemerkt heeft op school. Maar volgens Ayla komt dat omdat jonge kinderen nog niet hoeven te vasten en omdat ze pas na de lunch in de bovenbouw werkt, dus dan maakt ze de ochtendpauze niet mee.  

‘Ik heb dorst’, vertrouwt Ayla haar ’s middags toe. Geen wonder, het is  bloedheet. Haar klasgenoten drinken regelmatig wat en zij mag geen drup! ‘Waarom spoel je je mond niet even, dat geeft je in ieder geval een frisser gevoel.’ Maar dat is haar tweede flater. Ze mág haar mond niet spoelen, want ’s avonds moet ze haar tong aan haar vader laten zien. Als die niet wit is uitgeslagen, heeft ze gezondigd. ‘Maak dan je gezicht even nat’, stelt ze voor. Ayla gaat naar de toiletten om even later weer in paniek naast haar te staan. ‘Juf, juf! Is mijn tong nog wit? De tranen stromen over haar wangen, ze is bang dat er water in haar mond gekomen is. Haar tong is gelukkig nog in orde. ‘Kom maar even mee.’, zegt juf Jedermann en met een doek maakt ze Ayla’s gezicht nat terwijl die arme meid haar lippen stijf op elkaar gedrukt houdt. Wat een lijdensweg is Ramadan ‘s zomers!  

Het koken verloopt fantastisch en Ayla lijkt er niet onder te lijden, ze doet enthousiast mee. ‘Mag de gesneden ham nu door de maïs?’, vraagt een van de moeders. ‘Ham, ham?’, hoort ze Ayla zeggen en meteen weet juf Jedermann dat ze een derde fout heeft gemaakt. Hoe kan ze een meisje van twaalf duidelijk maken dat ze zich schaamt omdat ze die ham over het hoofd heeft gezien? Ayla stelt haar weer gerust. ‘Geeft niks juf, ik heb het toch ontdekt?’ Ja lieverd, maar je moet altijd op me kunnen vertrouwen en dat is nu niet het geval geweest, denkt ze terneergeslagen.  

Toch komt er iets positiefs uit voort. Al is Ayla al jaren van school, bij elke bespreking van een evenement vraagt juf Jedermann: ‘Wanneer valt Ramadan dit jaar?’ en ‘Is er gedacht aan een alternatief voor varkensvlees?’ ‘Goed dat jij er altijd aan denkt´, zegt Annie, ‘ik vergeet het steeds.’ Juf Jedermann kan het niet vergeten. Die drie flaters hebben een diep spoor achtergelaten, maar gelukkig niet voor niets.